Ürtiker Hakkında Bilinmeyenler

Halk arasında kurdeşen olarak da bilinen ürtiker hastalığı deride kaşıntılı kızarıklık ve kabarıklık olarak kendini belli ediyor. Toplumda her 5 kişiden birinde görülebilen akut ürtiker; kullandığımız gıdalar, böcek sokmaları, ilaçlar, enfeksiyon ve stresle tetiklenebiliyor. Viral enfeksiyonlar, bağırsak parazitleri, sinüzit, diş çürükleri ve tiroid hastalıkları gibi bazı hastalıklar ise kronik ürtikere yol açabilir. Ürtikerin her zaman alerjik bir reaksiyon olmadığını söyleyen Deri ve Zührevi Hastalıkları Prof. Dr. Özlem Dicle hastalıkla ilgili merak edilenleri anlattı.

Ürtiker neden meydana gelir?

Ürtikerin meydana gelmesinin bir çok sebebi vardır. Yediğimiz gıdalar, böcek sokmaları, kullanılan ilaçlar, aşılar, enfeksiyonlar, çeşitli iç hastalıkları, sıcak, soğuk , güneş, basınç gibi fiziksel uyaranlar ve hatta stres ile bu hastalık tetiklenebilir. Covid 19 pandemi döneminde de hem enfeksiyona hem de aşılara bağlı ürtiker vakaları görülmüştür. Ürtikerin, akut ürtiker ve kronik ürtiker diye iki çeşidi vardır ve her yaşta ve her cinste görülebilir. Toplum içerinde yaşantısı boyunca en az bir kez ürtiker atağı geçirenler yaklaşık % 20 oranındadır.

Tedavisi nasıl yapılır? 

Tedavinin özünde, şayet belirlenebildiyse sorumlu olan ilaçlar ve gıdalar gibi tetikleyicilerden kaçınmak gereklidir. Antihistaminikler adını verdiğimiz ilaçların kullanılması temel tedavi yöntemidir.

Akut ürtiker ve kronik ürtikerin farkı nedir?

Akut ve kronik ürtiker arasında klinik bulgular açısından fark yoktur. Ürtiker gün içerisinde dakikalar ve saatler içinde geriler ancak reaksiyonun şiddetine göre yerlerine yenileri çıkmaya devam edebilir. Yakınmalar haftalar hatta aylarca sürebilir. Eğer ürtiker atakları 6 haftadan uzun bir süredir devam ediyor ise kronik ürtiker gelişmiş demektir. Bu durumda altta yatan enfeksiyonlar, alerjik durumlar veya bazı hastalıkların olup olmadığının ayrıntılı olarak araştırılması gereklidir.

Diş Çürükleri

Özellikle bağırsak parazitleri, sinüzit, diş çürükleri gibi kronik hastalıklar, tiroid bezi hastalıkları kronik ürtikere yol açabilir. Kronik ürtiker ortalama 1 yıl veya daha uzun sürebilir. Bu hastaların yaklaşık %25’inde gerekli tetkikler yapıldıktan sonra altta yatan sebep bulunarak tedavisi yapılır. Neden bulunamayan olgularda otoimmün reaksiyona (kişinin antikorlarının kendi hücrelerine reaksiyon göstermesi) bağlı olarak ürtiker geliştiği düşünülmektedir. Bu hastalarda anti histaminiklerden yanıt alınmazsa farklı tedavi yollarına başvurulur. (BSHA)